Hưởng ứng chương trình phát triển vật liệu xây không nung (VLXKN) của Chính phủ , các nhà đầu tư trong nước đã nhanh chóng bắt tay vào các dự án sản xuất vật liệu xanh, thân thiện môi trường. Tuy nhiên, tại thời điểm này các DN sản xuất gạch không nung (đặc biệt là gạch bê tông khí chưng áp AAC) đang rối như tơ vò vì không tìm được lối ra cho sản phẩm.
Hiện nay đang tồn tại một tình trạng các nhà máy chỉ sản xuất chưa đến 1/10 công suất, mặc dù gạch này đã được phổ biến đến toàn dân. Trên cả nước đã có 8 nhà máy AAC đi vào sản xuất với công suất 1,3 triệu m3/năm và 17 cơ sở sản xuất bê tông bọt với công suất gần 0,2 triệu m3. Thị trường tiêu thụ chủ yếu tập trung ở các TP như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Nha Trang, An Giang, Vinh, Đồng Nai, Quảng Ninh. Tổng công suất bê tông nhẹ hiện có là 1,5 triệu m3/năm (tương đương 1,3 tỷ viên gạch đất sét nung).
Hiện tại, 14 nhà máy bê tông khí với công suất 2,5 triệu m3 đang được đầu tư xây dựng. Dự kiến đến năm 2012 sẽ có tổng công suất 3,8 triệu m3 bê tông khí (chưa kể 13 DN đang lập dự án hoặc có kế hoạch đầu tư sản xuất với công suất 2,25 triệu m3 bê tông khí). Đây là sự phát triển quá nhanh trong khi thị trường chưa sẵn sàng chấp nhận. Nhưng qua tình hình sản xuất và kế hoạch năm 2011 cho thấy rằng các cơ sở hiện đã đi vào hoạt động đều không phát huy hết công suất thiết kế, cơ sở có kế hoạch sản xuất cao nhất chưa được 50% công suất, thấp nhất chỉ bằng 20% công suất, do tiêu thụ sản phẩm chậm. Có cơ sở đã tồn kho tại bãi lên đến 10 nghìn m3 sản phẩm (bằng sản lượng 1 tháng sản xuất). Một số nhà máy phải tạm ngừng sản xuất.
Ông Lê Chí Mẫn – Tổng giám đốc Cty CP Gạch nhẹ Phúc Sơn (Hòa Bình) cho biết: “Các nhà đầu tư triển khai thực hiện Quyết định 567/QĐ-TTg rất quyết liệt, nhưng các cơ quan Nhà nước chưa tạo ra một đường hướng rõ ràng cho sự phát triển. Hệ thống văn bản pháp quy hướng dẫn thực hiện Quyết định 567 rất quan trọng đối với chúng tôi.
Quyết định 567/QĐ-TTg đã ban hành được hơn 1 năm 4 tháng, tuy vậy đến nay chưa có bất cứ một Thông tư hướng dẫn nào kèm theo các văn bản như tiêu chuẩn, định mức vật tư, nhân công, quy phạm thi công và nghiệm thu công trình sử dụng sản phẩm bê tông nhẹ cũng chưa được ban hành, nên không có cơ sở để thiết kế, xây dựng, kiểm tra, giám sát, nghiệm thu, thanh quyết toán công trình…
Đặc biệt là các công trình sử dụng vốn Nhà nước, gần như 100% số công trình không sử dụng bê tông nhẹ. Vì vậy, các chủ đầu tư, các Cty tư vấn thiết kế, các nhà thầu xây dựng, người dân còn nhiều nghi ngại khi chuyển qua sử dụng sản phẩm mới và chưa có cơ sở để đưa các sản phẩm bê tông nhẹ vào thiết kế các công trình.
|